Η ζωή στην πόλη
|
|
|
Στόχοι
|
Σε αυτή την ενότητα:
|
|
|
Η γειτονιά της πόλης:
Πόλη θεωρείται μία αστική περιοχή με μια σχετική πυκνότητα πληθυσμού που έχει δημόσια κτήρια και υπηρεσίες αντίστοιχα προς τον πληθυσμό της. Προέρχεται από την αρχαία Ελληνική λέξη "πόλις" (ήτοι, σύνολο μεγάλου αριθμού οικημάτων ή/και πολιτών). Στην Ελλάδα ένας οικισμός για να χαρακτηριστεί ως πόλη πρέπει να έχει τουλάχιστον 10.000 κατοίκους. Μια πόλη αποτελείται συνήθως από τις κατοικημένες, βιομηχανικές και επιχειρησιακές περιοχές μαζί με τα διοικητικά κτίρια και περιοχές, που μπορούν να αφορούν μια ευρύτερη γεωγραφική περιοχή. |
|
Η δική μας γειτονιά...
Το Περιστέρι
Η γειτονιά στο Περιστέρι διαμόρφωνε τους κώδικες και τους κανόνες λειτουργίας της κοινότητας, η ακολουθία τους ήταν τιμή, παραβίασή τους θεωρούνταν ατιμία και ωθούσε τα μέλη στο περιθώριο. Η γειτονιά ήταν ο παράγοντας που λειτουργούσε ως κοινή γνώμη επιδρώντας άμεσα ή έμμεσα καθοριστικά στις ιδιωτικές υποθέσεις. Συμπεριφορές λοιπόν που θεωρούνται παραδοσιακές και χαρακτηρίζουν τον αγροτικό χώρο, όχι μόνο διατηρούνται αλλά και αναπαράγονται μέσα στα νέα αστικά πλαίσια, στις νέες πόλεις και γειτονιές που δημιουργούνται, όπως αυτή στο προσφυγικό Περιστέρι. Εξάλλου η περιοχή σταδιακά δέχεται νέους εσωτερικούς μετανάστες από τα νησιά και την Πελοπόννησο με τις δικές τους κουλτούρες.
Κώστας Παλούκης - ιστορικός
|
|
|
Παλιά επαγγέλματα
|
Στη δεκαετία του '50 και παλαιότερα τα επαγγέλματα ήταν πολύ διαφορετικά από ό,τι είναι σήμερα. Τον καιρό εκείνο οι οικονομικές συνθήκες ήταν πολύ δύσκολες, τα αγαθά λιγοστά. Τα σπίτια είχαν αυλές με μάντρες, οι οποίες για να διατηρηθούν χρειάζονταν κάθε τόσο ασβέστωμα. Έτσι περνούσε από τις γειτονιές ο ασβεστάς. Τα ψυγεία δεν ήταν ηλεκτρικά αλλά ξύλινα και λειτουργούσαν με πάγο. Κάθε μέρα λοιπόν περνούσε ο παγοπώλης που εφοδίαζε με πάγο όλα τα σπίτια. Οι βιομηχανίες γάλακτος δεν υπήρχαν και ο γαλατάς μοίραζε κάθε πρωί το γάλα, που το έπαιρνε απευθείας από τις αγελάδες.
|
|
Όλοι αυτοί οι πλανόδιοι επαγγελματίες γύριζαν τις γειτονιές τα δύσκολα εκείνα χρόνια μετά το Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, τότε που ο κόσμος ήταν πολύ λιγότερος από σήμερα και πιο φτωχός, για να μπορέσουν να ζήσουν. Όμως καθώς περνούσε ο καιρός και ο τόπος μας προόδευε, τα επαγγέλματα αυτά άρχισαν σιγά σιγά να χάνονται. Σήμερα έχουν απομείνει ελάχιστοι από αυτούς τους επαγγελματίες, ενώ πολλά από αυτά τα επαγγέλματα χάθηκαν, αφού οι ανάγκες άλλαξαν.
|
Οδηγίες
|
|
Οδηγίες είναι οι υποδείξεις που δίνονται προφορικά ή γραπτά σε κάποιους για το πώς πρέπει να ενεργήσουν.
|
|
|
Εγκλίσεις |
Οι μορφές που παίρνει το ρήμα για να φανερώσει τον τρόπο με τον οποίο θέλουμε να παρουσιάσουμε αυτό που σημαίνει (το ρήμα) λέγονται εγκλίσεις. Οι κύριες εγκλίσεις των ρημάτων είναι η οριστική, η υποτακτική και η προστακτική.
|
Εγκλίσεις
Ξεφύλλισε το ηλεκτρονικό βιβλίο 
|
 |
Εγκλίσεις
από το βιβλίο της Γραμματικής 
|
Πόλη και πολιτισμός - Πόλη και διασκέδαση
Το σύνολο των υλικών, πνευματικών, τεχνικών επιτευγμάτων και επιδόσεων, που είναι αποτέλεσμα των δημιουργικών δυνάμεων και των ικανοτήτων του ανθρώπου και που εκφράζεται ιστορικά στους τύπους και στις μορφές οργάνωσης και δράσης της κοινωνίας καθώς και στη δημιουργία (υλικών και πνευματικών) αξιών ονομάζεται πολιτισμός.
Το σύνολο των υλικών, πνευματικών, τεχνικών επιτευγμάτων και επιδόσεων, που είναι αποτέλεσμα των δημιουργικών δυνάμεων και των ικανοτήτων του ανθρώπου και που εκφράζεται ιστορικά στους τύπους και στις μορφές οργάνωσης και δράσης της κοινωνίας καθώς και στη δημιουργία (υλικών και πνευματικών) αξιών ονομάζεται πολιτισμός.
|
Τα Δημήτρια είναι πολιτιστικός θεσμός της Θεσσαλονίκης, προερχόμενος από την αρχαιότατη εμποροπανήγυρη με το ίδιο όνομα. Πρόκειται και για το δεύτερο μεγαλύτερο Φεστιβάλ της χώρας, μετά το Ελληνικό Φεστιβάλ (Φεστιβάλ Αθηνών και Φεστιβάλ Επιδαύρου).Η διάρκειά τους είναι 4 μήνες και συγκεκριμένα από το Σεπτέμβριο ως το Δεκέμβριο. Φιλοξενούνται σε όλους σχεδόν τους χώρους πολιτισμού της συμπρωτεύουσας.
Ο θεσμός ξεκίνησε με πρωτοβουλία του Δήμου Θεσσαλονίκης, το 1965 και συνεχίζεται ανελλιπώς ως σήμερα. Περιλαμβάνει μουσικές και θεατρικές εκδηλώσεις, εκθέσεις (ζωγραφικής, γλυπτικής, κατασκευών κλπ.), όπως επίσης και την οργάνωση συνεδρίων. Χαρακτηριστικός για την αποδοχή που έχει ο θεσμός είναι ο αριθμός των εκδηλώσεων, οι οποίες ξεπερνούν τις 100 ετησίως. Οι εκδηλώσεις γίνονται με τη συνεργασία των σημαντικότερων πολιτισμικών και εικαστικών φορέων της πόλης. Κάθε φθινόπωρο δίνουν τον τόνο τους κορυφαίοι συνθέτες και μαέστροι, χαρισματικοί γλύπτες και ζωγράφοι και δίνουν παραστάσεις καλλιτέχνες διεθνούς φήμης. Πηγή: Βικιπαίδεια
|
|
|
Παραγωγή & σύνθεση λέξεων
|
Με την παραγωγή και τη σύνθεση μπορούμε να δημιουργήσουμε νέες λέξεις. Παραγωγή λέξεων έχουμε όταν προσθέτουμε καταλήξεις σε λέξεις που ήδη υπάρχουν (νερό - νεράκι) και σύνθεση λέξεων έχουμε όταν ενώνουμε λέξεις για να φτιάξουμε μία μεγαλύτερη (αλάτι + νερό = αλατόνερο).
|
Επίθετα σε -ής, -ής, ές |
 |
Τα επίθετα σε -ής, -ής, -ές είναι τριγενή και δικατάληκτα (Το αρσενικό και το θηλυκό κλίνονται με τον ίδιο τρόπο).
 Σύμφωνα με το "ακριβής" κλίνονται τα: ευγενής, ασθενής, δημοφιλής, διεθνής, συνεχής, επιεικής, επιμελής, ελώδης κ.ά.
Εξαίρεση αποτελούν τα συγγενής και ευγενής. |
|
Τα Επίθετα από τη σειρά "Το Λούνα Παρκ της Γλώσσας" της Εκπαιδευτικής Ραδιοτηλεόρασης.
|
|
Εξάσκηση στα επίθετα -ής, -ής, -ές
Η μετακίνηση των πολιτών, μέσα στις πόλεις, διασφαλίζεται, από τις αστικές συγκοινωνίες. Στις μεγάλες πόλεις, η μετακίνηση, με τα πόδια, είναι, συχνά, αδύνατη, λόγω μακρινών αποστάσεων. Έτσι, γίνεται απαραίτητη η ύπαρξη υποδομών, η ύπαρξη μέσων μαζικής μεταφοράς των πολιτών, στα διάφορα σημεία των πόλεων.
Θα αναρωτηθεί κάποιος: «και γιατί δε χρησιμοποιούμε το ιδιωτικό μας αυτοκίνητο;» Εάν όλοι χρησιμοποιούσαμε το ιδιωτικό μας αυτοκίνητο, για τις μετακινήσεις μας, μέσα σε μια πόλη, είναι σίγουρο ότι, τελικά, δε θα φτάνουμε ποτέ ή θα φτάνουμε με πολύωρες καθυστερήσεις. Φανταστείτε, σε μια πόλη 1.000.000 κατοίκων να κυκλοφορούν 500.000 ή και περισσότερα οχήματα. Τι μέγεθος και πόσους δρόμους θα απαιτούσε αυτός ο αριθμός αυτοκινήτων, για να μη δημιουργηθεί κυκλοφοριακό πρόβλημα και χάος;
Επιπλέον, η μεταφορά μας, με τα μέσα μαζικής μεταφοράς, είναι ασφαλέστερη, κοστίζει λιγότερο και μολύνει λιγότερο το περιβάλλον, από τη μετακίνησή μας, με το ιδιωτικό μας αυτοκίνητο. Οι αστικές συγκοινωνίες αποτελούν καθολική υπηρεσία.
Στην Ελλάδα, οι αστικές συγκοινωνίες περιλαμβάνουν, λεωφορεία, τραμ, μετρό, ηλεκτρικό σιδηρόδρομο και παρέχονται, από:
Θα αναρωτηθεί κάποιος: «και γιατί δε χρησιμοποιούμε το ιδιωτικό μας αυτοκίνητο;» Εάν όλοι χρησιμοποιούσαμε το ιδιωτικό μας αυτοκίνητο, για τις μετακινήσεις μας, μέσα σε μια πόλη, είναι σίγουρο ότι, τελικά, δε θα φτάνουμε ποτέ ή θα φτάνουμε με πολύωρες καθυστερήσεις. Φανταστείτε, σε μια πόλη 1.000.000 κατοίκων να κυκλοφορούν 500.000 ή και περισσότερα οχήματα. Τι μέγεθος και πόσους δρόμους θα απαιτούσε αυτός ο αριθμός αυτοκινήτων, για να μη δημιουργηθεί κυκλοφοριακό πρόβλημα και χάος;
Επιπλέον, η μεταφορά μας, με τα μέσα μαζικής μεταφοράς, είναι ασφαλέστερη, κοστίζει λιγότερο και μολύνει λιγότερο το περιβάλλον, από τη μετακίνησή μας, με το ιδιωτικό μας αυτοκίνητο. Οι αστικές συγκοινωνίες αποτελούν καθολική υπηρεσία.
Στην Ελλάδα, οι αστικές συγκοινωνίες περιλαμβάνουν, λεωφορεία, τραμ, μετρό, ηλεκτρικό σιδηρόδρομο και παρέχονται, από:
|
1. Αθήνα:
|
|
Πηγή: http://www.dolceta.eu
Αναλυτικός χάρτης του Αττικό Μετρό με τις συγκοινωνιακές γραμμές, τόσο του Μετρό όσο και του ΗΣΑΠ. Περιλαμβάνει ακόμη και τις υπό κατασκευή προεκτάσεις των γραμμών του Μετρό. Δες το υπόμνημα.
|
Θηλυκά σε -ος
|
|
Τα θηλυκά αυτά έχουν τις ίδιες καταλήξεις με τα αρσενικά σε -ος.
|
Θηλυκά σε -ος
από το βιβλίο της Γραμματικής 
|
|
|
Τα Ουσιαστικά από τη σειρά "Το Λούνα Παρκ της Γλώσσας" της Εκπαιδευτικής Ραδιοτηλεόρασης.
|
Υπόγειες διαδρομές
|
Το Μετρό ή Μητροπολιτικός Σιδηρόδρομος είναι ένα σιδηροδρομικό σύστημα μαζικής μεταφοράς των μεγαλουπόλεων. Η λέξη είναι ελληνικής προέλευσης μετρό (< γαλλική métro < métropolitain < métropole, μεγάλη πόλη < μητρόπολη) και χρησιμοποιήθηκε το 1900 στο Παρίσι για πρώτη φορά σε σχέση με σιδηρόδρομο (Métro de Paris).
Το πρώτο Μετρό που λειτούργησε ήταν το Μετρό του Λονδίνου και το πρώτο στην ηπειρωτική Ευρώπη το Μετρό της Βουδαπέστης. Στην Ελλάδα ο Σιδηρόδρομος Αθηνών Πειραιώς μετατράπηκε σε Μετρό το 1907. Η Αθήνα το 2000 απέκτησε επίσης δίκτυο υπόγειου Μετρό, με την γραμμή 2 και 3 της Αττικό Μετρό. Υπό μελέτην είναι και μία τέταρτη γραμμή. Υπό κατασκευή βρίσκεται τώρα το δεύτερο δίκτυο μετρό στην Ελλάδα, αυτό της Θεσσαλονίκης. |
|
Banner από την ιστοσελίδα της ΣΤΑ.ΣΥ Α.Ε. (Σταθερές Συγκοινωνίες)
Κατασκευή του Μετρό της Αθήνας
(Ιστότοπος του Μετρό της Αθήνας) |
Κατασκευή του Μετρό του Λονδίνου
(Collection of London Transport Museum) |
Βίντεο από το Μετρό του Λονδίνου (αρχές του 20ου αιώνα)
|
|
|
Τρία βίντεο που διαμόρφωσε και δημοσίευσε στην ιστοσελίδα του 8ου Δημοτικού Σχολείου Νάουσας ο Γιάννης Σουδίας.
|
Επιρρήματα |
Επιρρήματα είναι οι λέξεις που συνοδεύουν τα ρήματα και τα προσδιορίζουν δίνοντάς μας πληροφορίες για τον τόπο, τον χρόνο, τον τρόπο, την ποσότητα. Τα επιρρήματα, επίσης, συνδέουν προτάσεις (χωρίς να είναι σύνδεσμοι).
|
Τα Επιρρήματα από τη σειρά
"Το Λούνα Παρκ της Γλώσσας" της Εκπαιδευτικής Ραδιοτηλεόρασης. 
|
|
|
Αριθμητικά |
Αριθμητικά είναι οι λέξεις που φανερώνουν αριθμούς. Χρησιμοποιούμε τα αριθμητικά για να δείξουμε ποσότητα, σειρά, ή για να δείξουμε από πόσα μέρη αποτελείται κάτι, πόσες φορές μεγαλύτερο είναι από κάτι άλλο, ή για να αναφερθούμε σε μονάδες που αποτελούν ένα σύνολο. Τα αριθμητικά μπορεί να είναι αριθμητικά επίθετα (τέσσερα πιάτα, τρίτος γύρος) ή αριθμητικά ουσιαστικά (μια δωδεκάδα αυγά, καμιά εικοσαριά άτομα).
|
Αριθμητικά επίθετα και αριθμητικά ουσιαστικά
από το βιβλίο της Γραμματικής  |
|
Τα Αριθμητικά από τη σειρά "Το Λούνα Παρκ της Γλώσσας" της Εκπαιδευτικής Ραδιοτηλεόρασης.
