Η ζωή εμφανίστηκε στη γη πριν από δισεκατομμύρια χρόνια. Η εξέλιξη της ζωής και η ανάπτυξη της εκπληκτικής ποικιλομορφίας των ζωντανών οργανισμών, που σήμερα παρατηρούμε γύρω μας, οφείλονται στην ύπαρξη του οξυγόνου στην ατμόσφαιρα του πλανήτη.
Όμως το οξυγόνο δεν υπήρχε πάντα στην ατμόσφαιρα της γης. Δημιουργήθηκε αρχικά από τη φωτοσύνθεση των πρώτων αρχέγονων φυτών και σταδιακά αυξήθηκε με τη φωτοσύνθεση των μεταγενέστερων φυτών. Η ύπαρξη του οξυγόνου στην ατμόσφαιρα έδωσε τη δυνατότητα στους ζωικούς οργανισμούς να αναπτυχθούν, καθώς μπορούσαν να το χρησιμοποιήσουν για την αναπνοή τους, να κερδίσουν ενέργεια και να αναπτυχθούν σε ποικίλες μορφές.
Όμως το οξυγόνο δεν υπήρχε πάντα στην ατμόσφαιρα της γης. Δημιουργήθηκε αρχικά από τη φωτοσύνθεση των πρώτων αρχέγονων φυτών και σταδιακά αυξήθηκε με τη φωτοσύνθεση των μεταγενέστερων φυτών. Η ύπαρξη του οξυγόνου στην ατμόσφαιρα έδωσε τη δυνατότητα στους ζωικούς οργανισμούς να αναπτυχθούν, καθώς μπορούσαν να το χρησιμοποιήσουν για την αναπνοή τους, να κερδίσουν ενέργεια και να αναπτυχθούν σε ποικίλες μορφές.
Η ζωή στη γη εξαρτάται από τα φυτά, κυρίως λόγω του οξυγόνου που παράγουν.
Τα φυτά επιπλέον παράγουν ουσίες που αποτελούν τροφή για άλλους οργανισμούς, μεταξύ των οποίων και ο άνθρωπος. Ο άνθρωπος εκμεταλλεύεται τα φυτά περισσότερο από κάθε άλλο πλάσμα, καθώς εξασφαλίζει πλήθος προϊόντων από αυτά, όπως καύσιμα υλικά, πρώτες ύλες για έπιπλα, χαρτί, φάρμακα και αρώματα.
Φιλλένια Σιδέρη - Νότα Λαζαράκη
Στις εύφορες πεδιάδες, στα αμμουδερά ακρογιάλια, στα απόκρημνα βουνά, ακόμη και στις μεγάλες πόλεις η χλωρίδα κάνει αισθητή την παρουσία της. Σε μία εκδρομή στην εξοχή, σε έναν περίπατο στο δάσος ακόμη και σε μία βόλτα στους δρόμους της πόλης, βλέπεις γύρω σου δεκάδες διαφορετικά είδη φυτών.
Η χλωρίδα της Ελλάδας είναι από τις πλουσιότερες στην Ευρώπη. Μπορεί στη χώρα μας να μην υπάρχουν πολλά μεγάλα δάση, η ποικιλία όμως των διαφορετικών ειδών της ελληνικής χλωρίδας είναι εντυπωσιακή.
ΤΑ ΜΕΡΗ ΤΟΥ ΦΥΤΟΥ View more presentations or Upload your own. |
|
Η ποικιλία των φυτών γύρω μας είναι εκπληκτική. Οι επιστήμονες, για να ταξινομήσουν τα πολλά διαφορετικά είδη της χλωρίδας, χρησιμοποιούν δύο λατινικές λέξεις για την ονομασία κάθε φυτού. Η πρώτη αναφέρεται στο γένος στο οποίο ανήκει το φυτό, ενώ η δεύτερη χαρακτηρίζει το συγκεκριμένο φυτό.
Αν πιέσεις το άνθος της πόας Antirrhinum majus, θα το δεις να ανοιγοκλείνει τα χείλη του, όπως ο σκύλος το στόμα του. Δεν είναι περίεργο, λοιπόν, ότι το ονομάζουμε σκυλάκι.
|
Το φυτό Silybum marianum μπορεί να μην το προτιμήσουμε, για να φτιάξουμε ένα ωραίο μπουκέτο. Το προτιμούν όμως οι γάιδαροι για τροφή τους. Γι' αυτό και η κοινή του ονομασία είναι γαϊδουράγκαθο.
|
Τα φυτά, εκτός από την επίσημη ονομασία έχουν και αυτήν που χρησιμοποιούμε καθημερινά. Αν, λοιπόν, σου σερβίρουν ένα πιάτο με χόρτα και σου πουν ότι είναι ραδίκια, εσύ διόρθωσε… παίρνοντας το κατάλληλο ύφος και εξήγησέ τους ότι σερβίρουν Cichorium pumilum!
|
Ρίζα: είναι με το μέρος του φυτού που συνήθως βρίσκεται κάτω από την επιφάνεια του εδάφους. Με τη ρίζα τα φυτά απορροφούν από το έδαφος νερό και ωφέλιμα συστατικά που είναι διαλυμένα σε αυτό.
Βλαστός: είναι το κύριο μέρος του φυτού που βρίσκεται πάνω από το έδαφος. Ο βλαστός αποτελεί τη "ραχοκοκαλιά" του φυτού. Συμβάλλει στη στήριξη του φυτού και από το βλαστό αναπτύσσονται τα φύλλα και τα άνθη. Μέσα από το βλαστό μεταφέρονται νερό και διάφορες ουσίες σε όλα τα μέρη του φυτού.
Φύλλα: στα φύλλα των φυτών γίνεται η φωτοσύνθεση από την οποία παράγεται γλυκόζη, από την οποία τελικά σχηματίζεται το άμυλο, που είναι η "τροφή" του φυτού. Τα φύλλα έχουν διάφορα σχήματα. Κάποια μοιάζουν με λόγχη, άλλα με καρδιά, άλλα με βελόνα κτλ.
|
Όλοι οι ζωντανοί οργανισμοί χρειάζονται ενέργεια για να επιβιώσουν και να αναπτυχθούν, την οποία εξασφαλίζουν με την τροφή τους. Τα φυτά συνθέτουν μόνα τους την τροφή τους, σε αντίθεση με τα ζώα που την προσλαμβάνουν έτοιμη. Η διαδικασία με την οποία τα φυτά συνθέτουν μόνα τους την τροφή τους είναι η φωτοσύνθεση.
Η ΦΩΤΟΣΥΝΘΕΣΗ View more presentations or Upload your own. |
Η φωτοσύνθεση γίνεται μόνο στα φύλλα. Στα κύτταρα των φύλλων και συγκεκριμένα στους χλωροπλάστες υπάρχει μια ειδική χρωστική ουσία, που ονομάζεται χλωροφύλλη. Η χλωροφύλλη είναι απαραίτητη για τη φωτοσύνθεση, γιατί δεσμεύει την ηλιακή ενέργεια.
Το φυτό απορροφά διοξείδιο του άνθρακα και νερό, ενώ ταυτόχρονα δεσμεύει ηλιακή ενέργεια και παράγει πλούσιες σε ενέργεια ενώσεις, όπως η γλυκόζη, που χρησιμοποιείται για να παρασκευαστεί το άμυλο που είναι η τροφή των φυτών. Το άμυλο μεταφέρεται από τα φύλλα σε όλα τα μέρη του φυτού. Στο περιβάλλον απελευθερώνεται οξυγόνο και νερό.
Η σημασία της ηλιακής ενέργειας
Η ενέργεια την οποία χρειάζεται το φυτό για να συνθέσει γλυκόζη και στη συνέχεια άμυλο, προέρχεται από το φως του ήλιου. Η ηλιακή ενέργεια δεσμεύεται από τη χλωροφύλλη και χρησιμοποιείται για τη σύνθεση της γλυκόζης. Η γλυκόζη περιέχει χημική ενέργεια. Τα φυτά μετατρέπουν την ηλιακή ενέργεια σε χημική. Άρα είναι μετατροπείς ενέργειας.
|
Πώς αποδείχθηκε ότι παράγεται οξυγόνο κατά τη φωτοσύνθεση
Το 1772 ο Άγγλος ερευνητής Joseph Priestley πειραματίστηκε με ένα φυτό και έναν ποντικό. Αρχικά έβαλε τον ποντικό σε ένα κλειστό γυάλινο δοχείο. Ο ποντικός έχασε τις αισθήσεις του λόγω έλλειψης οξυγόνου. Σε ένα ίδιο κλειστό δοχείο υπήρχε ένα φυτό που αναπτυσσόταν κανονικά. Ο Priestley, στη συνέχεια, έβαλε τον ποντικό στο δοχείο με το φυτό. Ο ποντικός παρέμεινε δραστήριος για αρκετό χρονικό διάστημα. Πώς συνέβη αυτό; Το φυτό απελευθέρωνε οξυγόνο το οποίο ανέπνεε ο ποντικός.
|
Η φωτοσύνθεση στο νερό
Η φωτοσύνθεση πραγματοποιείται και από μικροσκοπικούς φυτικούς οργανισμούς που ζουν στη θάλασσα, σε βάθη τα οποία φτάνει το φως του ήλιου. Οι μικροσκοπικοί φυτικοί οργανισμοί της θάλασσας αποτελούν το φυτοπλαγκτόν και δε θυμίζουν σε τίποτα τα φυτά της ξηράς, διότι δε διαθέτουν βλαστό, φύλλα και ρίζες. Το πλήθος τους όμως είναι τόσο μεγάλο, ώστε το οξυγόνο το οποίο απαλευθερώνεται κατά τη φωτοσύνθεσή τους είναι περίπου το μισό από το οξυγόνο της ατμόσφαιρας.
|